به این مسئله فکر کنید که برای درمان سردرد های مزمن و استرس های خود، جای مصرف دارو های شیمیایی، با بو کردن عصاره ای از طبیعت، بر سردرد و بیماری خود غلبه کنید.
درمان بیماری های روحی و جسمی با استفاده از رایحه اسانس گیاهان تنها یک رویا نیست.
طی مطالعات صورت گرفته توسط دانشگاه علوم پزشکی مریلند آمریکا که بر روی آروماتروپی صورت گرفته، نتایج جالبی در بهبود بیماری ها در این روش منتشر شده است.
رایحه درمانی یا آروماتراپی (Aromatherapy)
استفاده از اسانس گیاهان برای بهبود در وضعیت سلامتی است.
اگر چه کلمه “Arma” به معنای عطر این تصور را بوجود می آورد که محصولات آروماتراپی فقط از طریق استنشاق قابل استفاده هستند ولی از طریق ماساژ بر روی پوست و در مواردی نادر از طریق خوراکی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
توجه داشته باشید که هرگز نباید این مواد را بدون تجویز یک متخصص حرفه ای و واجد شرایط به صورت خوراکی مصرف نمود.
در حال حاضر تاثیرات آروماتروپی به عنوان یک روش جایگزین در درمان بیماری هایی نظیر عفونت، استرس و سایر بیماری ها در حال مطالعه می باشد.
Essential oils یا همان روغن های فرار یا روغن های اتری عصاره های فشرده شده از ریشه ها، برگ ها، دانه ها و یا شکوفه های گیاهان هستند که به آنها اسانس طبیعی نیز گفته می شود.
هر اسانس، ترکیبی منحصربفرد داشته و همین ترکیبات خاص، کاربرد اسانس را مشخص می نماید. بعضی از اسانس ها در درمان بیماری های جسمی نظیر تورم یا عفونت های قارچی استفاده می شوند.
برخی نیز جنبه درمانی در حوزه بیماری های روحی و روانی دارند و موجب احساس آرامش و یا رایحه خوشایند می شوند.
برای مثال، روغن زیتون نارنجی حاوی مقادیر زیادی از مواد تشکیل دهنده فعال است که احساس آرامش را در فرد بوجود می آورد.
تاریخچه آروماتراپی چیست؟
روغنهای فرار (اسانس های طبیعی) در حدود 6000 سال پیش برای اهداف درمانی استفاده می شده اند.
چینی های باستان، سرخپوستان، مصری ها، یونانی ها و رومی ها از محصولات آروماتیک در تولید لوازم آرایشی، عطر و دارو استفاده می کردند.
این اسانس ها همچنین برای مصارف معنوی (مانند استفاده در معابد) ، مصارف درمانی، بهداشتی و تقویت روحی مورد استفاده قرار می گرفته اند.
در قرن اخیر، رنه موریس گاتفوسه، یک شیمیدان فرانسوی،خواص درمانی روغن اسطوخودوس را به صورت اتفاقی کشف کرد.
وی پس از سوختگی در آزمایشگاهش متوجه خواص درمانی اسطوخودوس در روند بهبود سوختگیش شد.
سپس شروع به تجزیه و تحلیل خواص شیمیایی روغن های ضروری و نحوه استفاده از آنها برای درمان سوختگی ها، عفونت های پوستی و زخم های سربازان در طول جنگ جهانی اول کرد. در سال 1928، گاتفوسه علم آروماتراپی را تأسیس نهاد.
در دهه 1950 ماساژورها، آرایشگران، پرستاران، فیزیوتراپیست ها، پزشکان و سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی از آروماتراپی استفاده می کردند.
اگرچه آروماتراپی تا دهه 1980 در ایالات متحده محبوب نبود اما امروزه بسیاری از لوسیون ها، شمع ها و محصولات زیبایی به عنوان “آروماتراپی” فروخته می شود.
با این حال، تعداد زیادی از این محصولات حاوی عطر مصنوعی هستند که خواص مشابهی با روغن های ضروری ندارند.
آروماتراپی یا رایحه درمانی در چه مواردی کاربرد دارد؟
آروماتراپی در طیف گسترده ای از محصولات و خدمات از سالن های بهداشتی گرفته تا بیمارستان ها مورد استفاده قرار گرفته است.
به طور کلی، به نظر می رسد که درد را کاهش، حالت روحی را بهبود و احساس آرامش را افزایش می دهد.
در واقع، برخی از اسانس های موجود، از جمله اسطوخدوس، گل رز، نارنجی، ترنج، لیمو، چوب صندل و غیره برای کاهش اضطراب، استرس و افسردگی مفید واقع شده است.
چندین مطالعه بالینی نشان داده است که استفاده از اسانس های طبیعی (به ویژه گل رز، اسطوخودوس و لعاب) توسط ماماهای مجرب،موجب احساس آرامش زنان باردار و کاهش احساس اضطراب و در نتیجه نیاز کمتر به داروهای مسکن در حین زایمان بوده است.
همچنین در چندین مورد گزارش شده است که عصاره نعنا در کاهش حالت تهوع در طول زایمان موثر بوده است.
ماساژ درمانی با اسانس های طبیعی (همراه با داروها یا درمان) برای افراد مبتلا به افسردگی نیز مفید می باشد.
برخی از این اسانس ها باعث تحریک احساسات مثبت در ناحیه مغز در قسمت حافظه و احساسات می شوند.
البته نحوه مصرف نیز بر کارایی محصولات تاثیر بسزایی دارد.
در یک مطالعه، مشخص شد روغن نرلی (Neroli) به کاهش فشار خون و پیشگیری از اضطراب در افراد تحت کولونوسکوپی کمک نمود.
در نتایج آزمایشگاهی نیز ترکیبات شیمیایی برخی از اسانس های گیاهی، خواص ضد باکتری و ضد قارچی این محصولات را نشان داده است.
برخی از شواهد نیز نشان می دهد که عصاره مرکبات سیستم ایمنی را تقویت و عصاره نخود فرنگی به هضم غذا کمک می کند.
رازیانه، عنبیه، مریم گلی و گلیسیرید دارای ترکیبات استروژن هستند که به کاهش علائم سندرم قبل از قاعدگی و یائسگی کمک می نماید.
کاربردهای دیگر آروماتروپی
آروماتراپی در بهبود و درمان موارد زیر تاثیر بسزایی دارد:
- آلوپسی آریاتا (ریزش مو)
- اضطراب
- یبوست (با ماساژ شکم با استفاده از آروماتراپی)
- بیخوابی
- درد: مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، سرطان (با استفاده از بابونه موضعی) و یا سردرد (با استفاده از نعناع نعناع موضعی) نیاز کمتری به مصرف دارودهای ضد درد در طول درمان هستند.
- خارشی که به صورت عارضه جانبی رایج برای افراد دریافت کننده دیالیز می باشد.
- پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی که اکثر مردم آن را به نام صدف می شناسند)
- رفع حساسیت های پوستی و انتقال احساس آرامش
آروماتراپی در آینده
اگرچه روغن های فرار یا همان اسانس های خالص برای قرن ها استفاده شده اند و اثرات درمانی آن در درمان بیماری های روحی و روانی ثابت شده است، اما هنوز مطالعات اندکی در اثربخشی آن در درمان بیماری های جسمی و مصارف خوراکی انجام شده است و دانشمندان در حال حاضر در حال مطالعه تاثیرات درمانی آن و جایگزین نمودن آن با درمان توسط مواد شیمیایی هستند.
